Αξιολόγηση και Διασφάλιση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση

Κωδικός μαθήματος
ΚΕΠ09
Μονάδες ECTS
4
Εξάμηνο
Εξάμηνο 7
Κατηγορία μαθήματος
Κατεύθυνση
Εκπαιδευτική Πολιτική
Διδάσκων/ουσα

Παναγιώτα Παπαδιαμαντάκη

Περιγραφή μαθήματος
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν επιτύχει τα ακόλουθα μαθησιακά αποτελέσματα 

Γνώσεις

Για την ιστορία και την εξέλιξη των διαδικασιών αξιολόγησης των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τις διαφορετικές λογικές της ποιότητας. Να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους θεωρείται σήμερα απαραίτητη η διασφάλιση της ποιότητας και να κατανοήσουν τις αξίες που προωθούνται μέσα από τις διάφορες λογικές της.
Να κατανοήσουν ότι οι διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας αποτελούν ένα «εργαλείο» ελέγχου από απόσταση των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης και ότι συνδέεται με τον τρέχοντα τρόπο διακυβέρνησης της ανώτατης εκπαίδευσης.

Δεξιότητες

Ανάπτυξη επαγγελματικών δεξιοτήτων (οργάνωση και παρουσίαση δεδομένων, δημόσιος λόγος, χρήση H/Y, χρήση powerpoint)

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ
  • Κατανόησης, ανάλυσης και σύνθεσης εννοιών, 
  • Ανάπτυξη παραγωγικης και επαγωγικής σκέψης 
  • Ανάπτυξη κριτικής ικανότητας
  • Ικανότητα διαμόρφωσης επιχειρημάτων
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σύντομη περιγραφή

Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 μαθήματα και σε τρείς ενότητες

Η πρώτη ενότητα περιγράφει το ιστορικό πλαίσιο που οδήγησε στην εισαγωγή πολιτικών για τη διασφάλιση της ποιότητας και τη διαμόρφωση ενιαίας μεθοδολογίας για την αξιολόγηση των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης. Παρουσιάζεται ο τρόπος αξιολόγησης των ιδρυμάτων. Η ενότητα εισάγει τους φοιτητές στο περιεχόμενο και τη χρήση ευρέως διαδεδομένων εννοιών όπως διασφάλιση και βελτίωση της ποιότητας, πιστοποίηση, έλεγχος, επιθεώρηση κλπ. (Μαθήματα 1-5).

Η δεύτερη ενότητα αναφέρεται στις σχετικές διεθνείς και ευρωπαϊκές πολιτικές και πρακτικές με έμφαση στη φοιτητοκεντρική μάθηση που εισάγεται μέσω της διαδικασίας της Μπολόνια (Μαθήματα 6 – 8).

Το 9 μάθημα αφιερώνεται στην πρόοδο του μαθήματος

Η τρίτη ενότητα εστιάζει στις πρακτικές διασφάλισης και πιστοποίησης της ποιότητας που εφαρμόζονται στην Ελλάδα από το 2005 και στις προβλέψεις του ελληνικού θεσμικού πλαισίου (Μαθήματα 10-11-12-13).

Στόχος του μαθήματος είναι οι φοιτητές 

  1. να κατανοήσουν τους ιστορικούς λόγους εισαγωγής διαδικασιών διασφάλισης της ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση και τη σχέση ανάμεσα στην ευρωπαϊκή και την εθνική πολιτική για τη διασφάλιση της ποιότητηας στην ανώτατη εκπαίδευση
  2. να είναι σε θέση να διακρίνουν και να αποτιμήσουν τις διάφορετικές διαδικασίες (αξιολόγηση, πιστοποίηση, επιθεώρηση)
  3. να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν διαφορετικές λογικές της ποιότητας (αριστεία-καταλληλότητα για το σκοπό-ανταποδοτικότητα/λογοδοσία-μετασχηματισμός του τρόπου σκέψης του φοιτητή). 
  4. να κατανοήσουν τη σχέση ανάμεσα στο στρατηγικό σχεδιασμό του ιδρύματος ή του τμήματος και στα αντίστοιχα κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας

Θεματικές ενότητες

Αναλυτικότερα το μάθημα έχει την ακόλουθη δομή.

  • Μάθημα 1ο : Ιστορικό Πλαίσιο: Η εισαγωγή διαδικασιών διασφάλισης της ποιότητας
  • Μάθημα 2ο : External Quality Monitoring – Αξιολόγηση Ιδρυμάτων
  • Μάθημα 3ο : Παράλληλες διαδικασίες – Πιστοποίηση - Επιθεώρηση – Έλεγχος
  • Μάθημα 4ο : Λογικές της Ποιότητας: Αριστεία
  • Μάθημα 5ο:Λογικές της Ποιότητας: Καταλληλότητα για το Σκοπό, Αποδοτικότητα, Μετασχηματισμός (της σκέψης των φοιτητών)
  • Μάθημα 6ο : Διαδικασία της Μπολώνια – Standards & Guidelines of Quality Assurance
  • Μάθημα 7ο : Φοιτητοκεντρική Μάθηση
  • Μάθημα 8ο : League Tables - Rankings
  • Μάθημα 9ο  : Πρόοδος
  • Μάθημα 10ο : Το Ελληνικό Θεσμικό Πλαίσιο – Ο κύκλος της αξιολόγησης
  • Μάθημα 11ο  : Εσωτερική Αξιολόγηση Ιδρυμάτων και Τμημάτων
  • Μάθημα 12ο  : Πρότυπα και δείκτες – Στρατηγικός Σχεδιασμός
  • Μάθημα 13ο : Εξωτερική αξιολόγηση Ιδρυμάτων και Τμημάτων.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Δραστηριότητα
Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις

35

Ανεξάρτητη αυτοτελής μελέτη

25

Προετοιμασία εξέτασης

20

Προετοιμασία ασκήσεων

20

Σύνολο Μαθήματος 

100

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Η αξιολόγηση των φοιτητών είναι διαρκής καθ’ όλη τη διάρκεια του εξαμήνου και περιλαμβάνει 

Α) Γραπτές ασκήσεις μικρής έκτασης (300 λέξεις) για τον έλεγχο τόσο της κατανόησης των θεμάτων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της ενότητας, όσο και της κριτικής ικανότητας και της ικανότητας γραπτής έκφρασης των φοιτητών.

Β) Πρόοδο με σύντομο γραπτό τέστ που περιλαμβάνει ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και ερωτήσεις «σωστό-λάθος». Η πρόοδος ελέγχει την ικανότητα των φοιτητών να διακρίνουν μεταξύ πτυχών των θεμάτων που έχουν συζητηθεί και να αναγνωρίζουν τις σωστές απαντήσεις.

Γ) Τελική προφορική εξέταση όπου ελέγχεται η ικανότητα των φοιτητών να διατυπώνουν άμεσα και με επάρκεια τις απόψεις τους για τα θέματα που έχουν συζητηθεί στη διάρκεια του μαθήματος.

Ειδικότερα:

Α) 3 Ασκήσεις: Συνολικά αντιστοιχούν στο 60% της τελικής βαθμολογίας Η κάθε άσκηση βαθμολογείται με 20 μονάδες και αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας.

Οι φοιτητές καλούνται  να υποβάλλουν μιά γραπτή άσκηση για κάθε θεματική ενότητα. Οι ασκήσεις έχουν τη μορφή απάντησης σε μια γραπτή ερώτηση. Η απάντηση πρέπει να έχει έκταση μέχρι 300 λέξεις – για την τεκμηρίωση της οι φοιτητές μπορούν να επισυνάπτουν στο κείμενό τους παραρτήματα εφ όσον το επιθυμούν ή το κρίνουν αναγκαίο. 

Η κάθε άσκηση αντιστοιχεί στο 20% της τελικής βαθμολογίας και για να έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις τελικές εξετάσεις οι φοιτητές πρέπει να έχουν υποβάλλει τουλάχιστον 2 από τις 3 ασκήσεις. Οι ασκήσεις υποβάλλονται σε γραπτή μορφή και αναρτώνται στην πλατφόρμα του μαθήματος μέχρι την προκαθορισμένη ημερομηνία της τελικής υποβολής τους.

Το υλικό που απαιτείται για την επιτυχή ολοκλήρωσή των ασκήσεων είναι αναρτημένο στην πλατφόρμα (περιλαμβάνεται στο φάκελο του μαθήματος) 

Β) Πρόοδος (20 μονάδες) : Συνολικά αντιστοιχεί στο 20% της βαθμολογίας. Η συμμετοχή στην πρόοδο είναι προαιρετική.

Γ) Τελική προφορική εξέταση (20 μονάδες) : Συνολικά αντιστοιχεί στο 20% της  βαθμολογίας. Η συμμετοχή στην τελική εξέταση είναι υποχρεωτική.

Για επιτυχή εξέταση στο μάθημα οι φοιτητές πρέπει να συγκεντρώσουν συνολικά 50 τουλάχιστον μονάδες. Τουλάχιστον 30 μονάδες πρέπει να έχουν συγκεντρωθεί από τις ασκήσεις και τουλάχιστον 10 μονάδες από την τελική προφορική εξέταση.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  1. Lee Harvey - Diana Green (1993), «Defining Quality», Assessment and Evaluation in Higher Education, 18, 1, pp. 9-34.
  2. Lee Harvey - Berit Askling (2003) «Quality in Higher Education» in 
R. Begg (ed), The Dialogue between Higher Education Research and Practice, Kluwer Academic Publishers, Netherlands, pp. 69-83,

  3. S. Schwarz - D.F.Westerheijden (2007) (eds), Accreditation and Evaluation in the European Higher Education Area, Springer, Dordrecht.
  4. Counting what is measured or measuring what counts? League tables and their impacts on higher education institutions, HEFCE, 2008.
  5. Final Report on progress in quality assurance in higher education, 21.9.2009 COM (2009) 487.
  6. Standards and Guidelines for Quality Assurance in the European Higher Education Area, ENQA, 2009.
  7. Παπαδιαμαντάκη, Π. (2017), Το Πανεπιστήμιο και οι πολιτικές για την Κοινωνία τρης Γνώσης, Gutenberg, Αθήνα
URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS

https://eclass.uop.gr/courses/SEP120/